Dlaczego pytania są kluczowe dla liderów? Sztuka zadawania pytań jako narzędzie przywództwa
- Daniel Biegaj
- 10 sty
- 5 minut(y) czytania
Kilka lat temu zastanawiałem się, kim tak naprawdę jest lider i jak być liderem. Wszystko zaczęło się od mojego doświadczenia w zarządzaniu zespołem w trudnym momencie, kiedy musiałem stawić czoła wielu wyzwaniom jednocześnie i braku jasności w komunikacji. Te sytuacje zmusiły mnie do refleksji:
Co tak naprawdę czyni osobę prowadzącą zespół skutecznym?
Czy jestem Liderem?? Kim jest prawdziwy Lider?
Te pytania stały się punktem wyjścia do mojej podróży, która ostatecznie zaprowadziła mnie do Akademii Psychologii Przywództwa – miejsca, które zainspirowało mnie do głębszego spojrzenia na przywództwo. Tam zrozumiałem, że jednym z narzędzi lidera są pytania. Nie tylko te zadawane innym, ale również (i przede wszystkim) sobie samemu. Dlatego postanowiłem podzielić się swoimi przemyśleniami na temat sztuki zadawania pytań i tego, jak mogą zmienić Twoje codzienne działania jako człowieka i lidera.
Pytania jako narzędzie każdego z Nas
Pytania to dla mnie swoiste drogi. Na przykład, kiedy prowadzę spotkanie z zespołem, pytanie w stylu: „Co każdy z Was widzi jako największe wyzwanie w tym projekcie?” pomaga nie tylko otworzyć dialog, ale także odkryć różne perspektywy, które mogą prowadzić do lepszych rozwiązań. To pokazuje, jak pytanie może stać się początkiem inspirującej podróży. Kiedy je zadajemy, wybieramy kierunek, w którym chcemy podążać – czy to w rozmowie, w refleksji, czy w relacjach. Właściwie zadane pytanie może prowadzić do odkrycia nowych możliwości, głębszego zrozumienia sytuacji lub budowania zaangażowania. Podczas jednego z projektów mój zespół napotkał na poważną przeszkodę w harmonogramie. Proste pytanie: „Co według Was jest główną przyczyną opóźnienia i jak możemy to rozwiązać?”, otworzyło przestrzeń do szczerej rozmowy i pomogło nam szybko znaleźć skuteczne rozwiązania, które przyspieszyły realizację projektu. W APP zrozumiałem, że lider nie musi znać wszystkich odpowiedzi. Ważniejsze jest, by potrafił pytać i naprawdę słuchać. Pytania te mają zdolność prowokowania myśli, otwierania drzwi do dialogu i rozwijania kreatywności w Nas i w zespole. Dają przestrzeń do zrozumienia perspektyw innych osób, co jest szczególnie ważne w czasach, gdy różnorodność w zespołach staje się coraz bardziej powszechna.
Po co zadajemy sobie pytania?
Zadawanie pytań sobie samemu to jak wybieranie drogi, którą chcemy podążać w życiu czy pracy. Pytania pomagają nam zatrzymać się na chwilę, spojrzeć na sytuację z dystansu i zastanowić się "Dokąd zmierzam? Czy droga, którą podążam, prowadzi mnie do miejsca, w którym chcę być?". Dzięki nim możemy lepiej zrozumieć nasze wartości, motywacje i cele. Każde pytanie to zaproszenie do refleksji, która nie tylko pozwala odkryć odpowiedzi, ale także otwiera przestrzeń na zmiany i rozwój. Warto pamiętać, że to właśnie pytania są początkiem każdej podróży w głąb siebie – prowadzą do większej samoświadomości i świadomych decyzji. Co więcej, takie pytania mogą ujawnić ukryte przekonania czy obawy, które wpływają na nasze decyzje. Zadawanie sobie pytań to sposób na ciągłą ewaluację i dostosowywanie kursu naszej drogi.
Ciekawość jako kluczowa cecha Lidera czasach wszechobecnego chaosu
W szybko zmieniającym się świecie ciekawość staje się jedną z najważniejszych cech liderów. To właśnie ciekawość pozwala nam zadawać pytania, które nie tylko odkrywają nowe możliwości, ale też pomagają zrozumieć coraz bardziej złożone wyzwania. Bycie ciekawym oznacza otwartość na to, co nieznane, i gotowość do uczenia się. W praktyce oznacza to nieustanne eksplorowanie:
Jakie inne perspektywy warto wziąć pod uwagę?
Czego mogę się nauczyć z tej sytuacji?
Ciekawość nie tylko rozwija lidera, ale także inspiruje zespół. Pamiętam sytuację, kiedy nasz zespół pracował nad trudnym projektem, wymagającym szybkich decyzji i kreatywnych rozwiązań. Zamiast narzucać gotowe odpowiedzi, postawiłem (dość bazowe) pytania: „Co Was najbardziej fascynuje w tym zadaniu?” oraz „Jakie podejście mogłoby przynieść najlepsze rezultaty?” Ku mojemu zaskoczeniu, odpowiedzi otworzyły drzwi do pomysłów, które zupełnie zmieniły dynamikę projektu i sprawiły, że wszyscy zaangażowali się na zupełnie nowym poziomie.
Tu się zatrzymam i zadam Ci pytanie. Postaraj się odpowiedzieć szczerze ;)
Kiedy na spotkaniu (w roli lidera) zabrałeś_aś głos "na końcu", po wysłuchaniu tego co zespół w pełni chciał przekazać?
To wydaje się prostą praktyką, jednak często bardzo spieszymy się ze znalezieniem rozwiązania (lub na inne spotkanie), że zapominamy o zaangażowaniu zespołu i przekazaniu im odpowiedzialności za ich własne obszary!
Atmosfera ciekawości i otwartości często prowadzi do prawdziwych przełomów. Kiedy lider pokazuje, że jest zainteresowany nowymi pomysłami, pytaniami i podejściami, tworzy kulturę, w której ludzie czują się zachęceni do eksperymentowania i dzielenia się swoimi przemyśleniami. To szczególnie ważne w dzisiejszych czasach, gdy innowacyjność i zdolność adaptacji są kluczowe dla sukcesu organizacji. Ciekawość pomaga także budować relacje. Pytania oparte na szczerej ciekawości pokazują innym, że ich opinia i doświadczenie są wartościowe i liczą się dla Nas. Lider ciekawy to lider, który buduje mosty między ludźmi i kreuje atmosferę wzajemnego zaufania.
Sztuka zadawania pytań. Jakie pytania warto zadawać?
To było moje główne pytanie, które skierowało mnie do APP. Przecież Liderzy mają jakiś zestaw Swoich pytań, które "wyciągają z rękawa" podczas spotkań czy rozmów o podwyżkę ;)
1. Pytania, które otwierają rozmowę
Zamiast skupiać się na zamkniętych pytaniach typu: „Czy wszystko jest jasne?”, warto spróbować: „Co możemy jeszcze doprecyzować w tej sytuacji?”, "Jaka jest Wasza perspektywa na tę sytuację?". Takie pytania zachęcają do dialogu i pokazują, że zależy Ci na opinii innych. Dzięki nim rozmowa staje się bardziej dynamiczna i otwarta na różne punkty widzenia.
2. Pytania skłaniające do refleksji
Dla mnie jednymi z najbardziej inspirujących pytań są te, które pomagają zatrzymać się i spojrzeć na sytuację z innej perspektywy.
Przykład:
„Co mogłoby być jeszcze lepsze w tym, co zrobiliśmy?”
„Czego się nauczyliśmy dzięki tej sytuacji?”
"O czym zapomnieliśmy/co ominęliśmy?"
"Jakie jest pytanie, którego nie zadałem?"
Takie pytania pomagają zespołowi nie tylko wyciągać wnioski, ale również budować wspólne doświadczenie uczenia się.
3. Pytania budujące zaangażowanie
Podczas rozmów z zespołem często zadaję pytania, które pokazują, że ich opinia i zaangażowanie są dla mnie kluczowe.
Przykład:
„Co według Ciebie możemy zmienić, aby lepiej zrozumieć potrzeby klienta?”
"Jak Ty byś to zrobił?" (uwaga, to pytanie zadajemy wtedy kiedy mamy dobra relację, inaczej może zostać odebrane jako atak)
Takie pytania pomagają włączyć wszystkich w proces podejmowania decyzji, co zwiększa poczucie odpowiedzialności za wyniki.
4. Pytania dla siebie
Jako lider często zastanawiam się nad własnym podejściem i decyzjami. Jedno z pytań, które najczęściej sobie zadaję, brzmi: „Czy moja komunikacja jest jasna i wspiera innych w osiągnięciu ich celów?”. Tego typu pytania pomagają mi stale doskonalić się w roli lidera i dostosowywać swoje działania do potrzeb zespołu.
Pytania w praktyce
Przykłady sytuacji, w których pytania mogą odmienić Twoje codzienne działania jako lidera:
Spotkania zespołowe Zamiast podawać gotowe rozwiązania, pytaj: "Jak rozumiecie Nasz cel?", „Co możemy zrobić, aby osiągnąć wyznaczony cel?”. Takie pytanie angażuje wszystkich uczestników i zachęca do współpracy.
Rozwiązywanie konfliktów Zamiast oceniać, zapytaj: „Co każdy z Was widzi jako kluczowy problem w tej sytuacji?”. To pozwala skupić się na rozwiązaniach zamiast na winie.
Rozwój pracowników „Jak mogę pomóc Ci rozwinąć umiejętności, które są dla Ciebie najważniejsze?”. Takie pytanie pokazuje, że lider jest zaangażowany w rozwój swojego zespołu.
Refleksja osobista „Czy moje decyzje rzeczywiście wspierają długoterminowe cele zespołu?”. To pytanie pomaga ocenić skuteczność własnego przywództwa i wprowadzać potrzebne zmiany.
Podsumowanie
Pamietam jak budowaliśmy zespół i organizacje (w poprzedniej mojej roli) i dyrektor HR zapytał mnie: "Po czym poznasz, że to jest to miejsce, w którym chcesz pracować?". Dość szybko i bez wiekszego zastanowienia odpowiedziałem: "Po tym, że będę mógł zadać (bez obawy o konsekwencje kadrowe) każde pytanie, każdej osobie w tej firmie i otrzymam odpowiedź."
Sztuka zadawania pytań to nie tylko umiejętność, ale też postawa – otwartość na innych, gotowość do nauki i odwaga, by kwestionować status quo. Pytania, które zadajemy, kształtują naszą drogę jako liderów i pomagają budować głębsze relacje. Dlatego zachęcam Cię, byś następnym razem, zamiast podawać odpowiedzi, spróbował zapytać: „Co Ty myślisz?” – może to otworzy drzwi do zupełnie nowych możliwości. Pamiętaj, że każda podróż zaczyna się od jednego pytania.
Jeśli szukasz wsparcia w stworzeniu strategii dopasowanej do potrzeb Twojej organizacji, skontaktuj się ze mną. Umów się na konsultację i dowiedz się, jak mogę wesprzeć Cię w Twoich celach.
Comments